Blockchain là gì dễ hiểu nhất. Bitcoin, Ethereum và các đồng ICO là gì?

Chủ đề Blockchain đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi. Có người bảo nó là lừa đảo, có người bảo nó là công nghệ đột phá của tương lai. Nhưng blockchain thực chất là gì? Blockchain có thể ứng dụng vào đời sống và cải thiện đời sống con người ra sao?

Nội dung bài viết sau đây sẽ trả lời cho bạn.

Blockchain là gì?

Blockchain là một hình thức lưu trữ cơ sở dữ liệu (CSDL) đặc biệt. CSDL này không thể bị can thiệp bởi bất kỳ ai, kể cả người đang là chủ quản, người chứa server, người đang làm nhân viên kỹ thuật hay các hacker trên thế giới.

Bối cảnh ra đời của Blockchain

Cách ngân hàng truyền thống hoạt động

Nếu không sử dụng Blockchain, khi chuyển khoản ngân hàng thì chi tiết giao dịch của bạn sẽ được ghi lại vào một CSDL tạm gọi là “sổ cái”. “Sổ cái” này sau đó sẽ làm các phép tính – ví dụ như cộng, trừ, nhân, chia – để cho ra kết quả cuối cùng là số dư của bạn.

Ví dụ cụ thể như sau:

Hôm nay tôi đi đến ngân hàng rồi tôi nạp vô ngân hàng 10 triệu. Ngân hàng sẽ ghi vào sổ cái: “anh Hùng vừa nạp 10 triệu vào tài khoản 123456”.

Rồi hôm sau tôi chuyển khoản 1 triệu cho anh B thì ngân hàng sẽ ghi thêm 1 dòng nữa là: “Anh Hùng chuyển 1 triệu cho anh B”.

Từ 2 dòng đó, ngân hàng sẽ biết số dư tài khoản tôi còn bao nhiêu. “Sổ cái” ngân hàng sẽ làm phép tính: Lấy 10 triệu ban đầu, trừ cho 1 triệu đã chuyển cho anh B, ra kết quả là 9 triệu.

Đó chính là cách mà “sổ cái” ngân hàng hoạt động. Nói cách khác, đó là cách lưu trữ dữ liệu của ngân hàng.

Sự ra đời của Blockchain

Cách lưu trữ dữ liệu của ngân hàng kể trên đã khiến một “anh người Nhật” nghi ngờ.

Anh ta sợ nhân viên ngân hàng sẽ chỉnh sửa số tiền của mình bất cứ lúc nào họ muốn. Đồng thời, anh ta cũng lo sẽ có hacker tấn công hệ thống, rồi chỉnh sửa giao dịch của ảnh thành: “anh người Nhật chuyển 10 triệu cho tài khoản anh hacker”.

Vì vậy, anh ta đã thiết kế ra một phương thức lưu trữ dữ liệu mới gọi là Blockchain, để ngăn chặn tất cả mọi người chỉnh sửa CSDL đó.

Cách Blockchain hoạt động

Bản ghi giao dịch chính xác của Blockchain

Giả sử có 4 người tham gia trong cái hệ thống Blockchain: anh A, anh B, anh C, và anh D. Mà trong hệ thống Blockchain xảy ra 2 giao dịch:

1. Anh A chuyển cho anh B 15 BTC.

2. Anh C chuyển cho anh B 25 BTC.

Khi xảy ra giao dịch thì 4 anh, mỗi người phải tự ghi vào 1 “tờ giấy” với nội dung về 2 giao dịch đó, kể cả anh D – người không tham gia giao dịch. Như vậy, 4 “tờ giấy” này có nội dung y hệt nhau.

Cuối phiên giao dịch, 4 “tờ giấy” này sẽ được tập hợp lại để so sánh, đối chiếu cho ra “trang giấy cuối cùng”. Nội dung trong “trang giấy cuối cùng” dĩ nhiên không khác gì với nội dung của 4 “tờ giấy” đó.

Nội dung trong “trang giấy cuối cùng” không khác gì nội dung trong 4 “tờ giấy”

Thế nhưng, nếu như có 1 “tờ giấy” được ghi khác với 3 tờ còn lại thì chuyện gì sẽ xảy ra? Đó là “tờ giấy” khác đó sẽ không được chấp nhận. Kết quả trả về cuối cùng vẫn là nội dung được ghi trong 3 tờ kia.

Đối chiếu với ví dụ kể trên, chúng ta có thể thấy thế này:

Nếu anh B tự ghi là anh A chuyển cho mình 55 BTC thay vì 15, thì “tờ giấy” của anh B không được hệ thống chấp nhận. Số dư cuối của anh B cũng chỉ là 15 + 25 BTC = 40 BTC. “Trang giấy cuối cùng” vẫn sẽ hiện như sau:

Bản ghi giao dịch được bảo vệ và hoạt động “đào bitcoin”

Tiếp tục ví dụ phía trên thì khi kết thúc phiên giao dịch, “trang giấy cuối cùng” sẽ được niêm phong lại để tránh bị hack. Khi niêm phong, hệ thống Blockchain sẽ gán cho nó một cái mã. Cái mã này sử dụng một thuật toán gọi là thuật toán kiểm thử – mà trong bài viết hôm nay tôi sẽ không nói sâu vào.

Để tìm ra cái mã niêm phong “trang giấy cuối cùng” này, người ta sẽ sử dụng rất nhiều máy tính để chạy thuật toán kiểm thử đó. Có rất nhiều người cùng tham gia hoạt động kiểm thử này, mà người nào tìm ra được trước thì người đó sẽ được trả công.

Ví dụ: Một anh nào đó sẽ thiết lập một dàn máy rất mạnh. Cứ mỗi 10 phút anh ta sẽ nhảy vào cái hệ thống Blockchain nào đó để tìm ra cái mã niêm phong các “trang giấy cuối cùng”. Mà theo luật thì ai tìm được trước sẽ được trả công. Tức là: máy anh càng mạnh, càng chạy nhanh hơn, thì càng dễ tìm được các mã niêm phong, thì càng được hưởng được nhiều tiền công hơn người khác.

Mỗi người tham gia sẽ trang bị hệ thống mạnh để “đào bitcoin”.

Đó chính là hoạt động “đào Bitcoin“.

Nhưng “đào Bitcoin” không giống như đào khoáng sản, là đến một lúc nào đó sẽ cạn kiệt. Bởi vì số tiền thưởng cho mỗi mã niêm phong tìm được bởi một người sẽ bị giảm xuống qua mỗi 210.000 mã. Nếu như vượt quá số lượng 210.000 mã, số Bitcoin mà người đó sở hữu sẽ không tăng nhiều nữa. Cũng tức là: tốc độ sở hữu Bitcoin của một người sẽ chậm lại, giúp tổng số Bitcoin trên toàn thế giới nằm trong giới hạn kiểm soát, không thể lạm phát.

Ngoài ra, người ta đã tính số chi phí điện năng bỏ ra để “đào Bitcoin” là vào khoảng $4500/BTC/người (đã tính những rủi ro đào nhưng không được do người khác đã “đào” trước). Khi tiền thưởng “đào Bitcoin” giảm, giá trị của Bitcoin cũng giảm theo, cho đến khi nó có giá trị thấp hơn con số $4500 này thì số người đào bitcoin sẽ không làm nữa. Bởi vì dù có làm thì:

• Kết quả quá ngẫu nhiên, khó đoán vì nếu có người “đào” (tìm mã niêm phong) ra trước thì mình sẽ không được gì.
• Giá trị đồng Bitcoin thấp hơn $4500 thì đào được bao nhiêu cũng lỗ.

Vậy là lúc đó người ta sẽ không đào nữa, nên cũng khó có thể nói là “đã hết Bitcoin”, như cạn kiệt khoáng sản được.

Blockchain vẫn có thể bị hack nếu đạt “51% attack”?

Khả năng bị hack của Blockchain

Như đã phân tích ở trên, có rất nhiều người cùng trang bị những hệ thống máy tính cực mạnh để tìm ra các mã niêm phong. Mỗi một mã niêm phong sẽ lấy dữ liệu từ giao dịch trước nó làm cơ sở tính toán thuật toán. Đây là lý do có chữ “chain” trong Blockchain, có nghĩa là “mắt xích”.

Ví dụ thế này: nếu “tờ giấy” phía trên có tổng là 40, sổ cái sẽ có một thuật toán giả dụ là cứ lấy tổng giao dịch cộng với 1, thì ở đây nó sẽ ra một con số mới là “41”. Sao đó tôi sử dụng con số 41 này gắn vào thuật toán thì sẽ cho ra mã niêm phong của “tờ giấy” số 2.

Nếu như có một ai đó đó chỉnh sửa số liệu giao dịch lại thành 55 BTC, thì thuật toán ở sổ cái sẽ không cho ra được con số 41. “Tờ giấy” đó sẽ không được chấp nhận.

Muốn chỉnh sửa Blockchain các bạn cần thay đổi, sắp xếp lại các thứ tự và chi tiết các giao dịch làm sao cho ra được con số tổng là 41. Nhưng trong mỗi “tờ giấy” có đến hàng trăm hàng triệu giao dịch, chỉnh sửa được là một điều hoàn hoàn không tưởng.

51% attack

Từ những thông tin trên, theo lý thuyết “Bitcoin sẽ sụp đổ khi có 51% attack”.

Như ví dụ ban đầu, có 4 người tham gia hệ thống Blockchain thì 4 người sẽ cùng ghi vào 4 tờ giấy khác nhau. Giả sử nếu có 3 trong 4 người, tức hơn 50% gian lận, thì thông tin trong Blockchain sẽ bị thay đổi.

Tức là: thay vì chỉ mỗi anh B, anh C và anh D cũng sửa lại thành “Anh A chuyển cho anh B 55 BTC” thì hệ thống Blockchain sẽ ghi nhận giá trị “mới” này. Do đó nó không còn tính chính xác nữa. Mà một hệ thống CSDL không còn tính chính xác nữa thì nó sẽ không còn là hệ thống CSDL đáng tin cậy.

Anh B, C, và D đều sửa thành “A chuyển cho B 55 BTC”

Tuy nhiên, trên thế giới có hàng triệu người sử dụng hệ thống Blockchain. Muốn có hiện tượng 51% attack bạn cần phải huy động rất nhiều người chỉnh sửa các giao dịch cùng 1 lúc và phải sửa cùng 1 nội dung.

Điều này cũng lại là một điều không tưởng, nỗi lo 51% attack là một nỗi “lo bò trắng răng”.

Các ứng dụng của Blockchain

Các ứng dụng hiện tại của Blockchain – đều không lành mạnh

Blockchain đã ra mắt được 10 năm. Trong 10 năm tồn tại thì nó đã có được 3 ứng dụng nổi bật nhất:

1. Tạo hệ thống tiền tệ riêng, tạo cơ hội cho các hoạt động cờ bạc.
2. Trở thành hình thức giao dịch bất hợp pháp.
3. Trở thành công cụ cho các hoạt động lừa đảo.

1. Hoạt động cờ bạc

Ứng dụng đầu tiên và nổi bật nhất của Blockchain là tạo ra một hệ thống tiền tệ riêng của nó. Nhưng việc này vô tình làm cho Blockchain trở thành bàn đạp cho các hoạt động đầu cơ, tích trữ tiền tệ. “Tích trữ tiền tệ” hay “mua bán Bitcoin”, v.v… có rất là nhiều tên gọi rất “oai” để mô tả hoạt động này, nhưng trên thực tế, nó không khác gì với “hoạt động cờ bạc”.

Blockchain – hoạt động cờ bạc trá hình

Bởi vì, việc đồng Bitcoin lên và xuống giá như thế nào không nằm trong phạm trù hiểu biết của một cá nhân nào cả. Giá trị của một đồng tiền chịu ảnh hưởng từ rất nhiều yếu tố, hầu hết trong số đó mang tính cơ mật quốc gia, chỉ có những người đứng đầu Nhà nước mới có thể nắm đủ thông tin để xác định được xu hướng thay đổi giá của một đồng tiền nào đó.

Khi đồng Bitcoin lần đầu xuất hiện, rất nhiều nhà đầu cơ đã đổ xô đi mua Bitcoin về tích trữ. Đây gọi là hành động “rửa tiền”, “đầu cơ tích trữ”. Nhờ hoạt động này mà giá trị đồng Bitcoin tăng lên trong thời gian ngắn. Nhưng khi người ta không đầu cơ Bitcoin nữa, không ai biết được giá của nó có lên nữa hay không. Một người bình thường đào Bitcoin, dù có đọc báo về Bitcoin, cũng không thể biết được chuyện này, cũng không thể biết được.

Người ta chỉ đánh cược vào số mạng của mình. Vì vậy, “đào Bitcoin” hoàn toàn là 1 hoạt động cờ bạc!

2. Giao dịch bất hợp pháp

Ứng dụng thứ 2 này xuất phát từ chính tính năng “giao dịch ẩn danh” mà mọi người ca ngợi.

Tuy nhiên, không nhiều người thật sự cần tính năng “giao dịch ẩn danh” này. Chỉ một số ít người sử dụng tính năng này, nhưng thường là cho các mục đích không lành mạnh như: giao dịch bất hợp pháp, tài trợ các hoạt động khủng bố.

Ví dụ: khi tôi muốn tài trợ cho một tổ chức, một hoạt động khủng bố nào đó, tôi chắc chắn sẽ không dùng tài khoản Vietcombank hay bất cứ tài khoản có định danh nào của mình. Thay vì vậy, tôi sẽ sử dụng một hình thức giao dịch ẩn danh như Blockchain và Bitcoin để tránh né sự theo dõi của cảnh sát và chính quyền.

Ngoài ra, các hoạt động bất chính khác như khủng bố, tống tiền cũng sử dụng tính năng “giao dịch ẩn danh” của Blockchain. Nếu một hacker hoặc tên bắt nào đó yêu cầu người nhà nạn nhân phải chuyển tiền cho hắn thông qua ví Bitcoin hoặc Ethereum, cảnh sát sẽ “bó tay” khi lần tìm thủ phạm.

Có thể thấy, tôi không nói quá về chuyện này: nếu bạn là người bình thường có bao giờ bạn cần cái hình thức chuyển tiền ẩn danh này không? Thậm chí ngược lại, tôi còn muốn ngân hàng theo dõi giao dịch của tôi để lỡ có chuyện xảy ra họ còn hỗ trợ được tôi lấy lại số tiền đã mất.

3. Công cụ lừa đảo

Ứng dụng nổi bật cuối cùng của Blockchain cũng chính là lý do khiến cho nó được xuất hiện trên rất nhiều phương tiện truyền thông, báo đài: làm bình phong cho các hình thức lừa đảo ICO.

Và đây là cách hình thức lừa đảo ICO hoạt động:

Người ta sẽ cho ra mắt một đồng tiền ảo ICO mới, rồi sau đó loan tin rằng giá của nó sẽ tăng nhanh vào những ngày tiếp theo. Họ sẽ khuyên bạn nên mua tích trữ những đồng ICO này khi giá nó còn thấp, đợi khi giá tăng thì đã muộn rồi.

Nhưng như tôi đã nói ở ứng dụng số 1 của Blockchain: không một người bình thường nào nắm đủ các thông tin vĩ mô thị trường để xác định chắc chắn ngày mai Bitcoin có lên giá hay không. Bạn sẽ phải ôm những đồng tiền đó chờ đợi nó lên giá hết ngày này qua ngày khác mà không có gì chắc chắn cả.

Không ai chắc chắn ngày mai giá bitcoin lên hay xuống

Khi ra mắt các đồng ICO đó, người ta đang có ý định lừa đảo các bạn. Người ta sẽ “mớm” mồi rồi chờ đợi ngày những con cá sa lưới.

Việc “mớm” giá đồng ICO rất dễ. Một trong những quy luật cơ bản ảnh hưởng giá trị đồng tiền là tương quan cung-cầu của nó. Những đồng tiền ảo như Bitcoin, Ethereum vào ICO sẽ tăng giá, xuống giá theo lưu lượng mua vô-bán ra. Để “mớm” mồi, họ chỉ cần đưa ra những lệnh thu mua đồng ICO trên thị trường, giá trị của nó tự động sẽ tăng lên. Điều đó tạo cho các bạn ảo tưởng rằng “đồng tiền thật sự lên giá” và đổ xô đi mua.

Tất cả các thông tin bạn nhận được về chuyện “đồng ICO lên-xuống giá” chỉ là thông tin được các tay chơi lớn, các tay lừa đảo tạo ra. Bạn chỉ là một con cá trong cái bể. Hoặc có lẽ bạn cũng nhận thức được chuyện đó nhưng quyết định lừa những con cá khác sa lưới. Bạn có thể vô tình ăn được một vài con cá nhỏ hơn, nhưng nếu bạn không kịp bơi ra chỗ khác thì bạn cũng sẽ bị các con cá lớn hơn nuốt mất.

Đó đơn giản là một hình thức lừa đảo có cấp bậc.

Dù vậy, công bằng mà nói thì blockchain chỉ là một loại CSDL đơn thuần, nó không xấu nhưng bị người ta làm cho xấu. Nhưng bản thân tôi cũng không thấy bản chất của Blockchain là một công nghệ gì lớn lao, vượt trội. Đó là lý do mà 10 năm nay không có một ứng dụng nào tử tế, đàng hoàng về Blockchain. 10 năm rồi mà không có lấy 1 ngân hàng nào trên thế giới chấp nhận giao dịch, chuyển khoản bằng Bitcoin hay các đồng tiền ảo nào khác cả.

Các ứng dụng tử tế, lành mạnh ĐƯỢC KỲ VỌNG – nhưng lại BẤT KHẢ THI

1. Ứng dụng tạo hệ thống giao dịch tiền tệ

Theo kỳ vọng của nhiều chuyên gia, blockchain sẽ được ứng dụng để tạo ra một sàn giao dịch tiền tệ tiên tiến và bảo mật. Hệ thống giao dịch này phục vụ các hoạt động như thanh toán, chuyển tiền… tương tự một ngân hàng.

Blockchain thực sự cũng có vài ưu điểm nhỏ để tạo ra một sàn giao dịch tiền tệ của riêng nó, như:

• Thanh toán thức thời
• Online hoàn toàn
• Chuyển khoản không mất phí
• …

Tuy nhiên, những ưu điểm này không vượt trội hơn so với các phương thức truyền thống. Lợi ích của nó không quá lớn để người ta thay thế hệ thống ngân hàng bằng Blockchain.

Trái lại, Blockchain lại sở hữu những khuyết điểm chết người khi được sử dụng làm một sàn giao dịch tiền tệ.

Một sàn giao dịch tiền tệ cần phải có tiền để có thể thực hiện các giao dịch. Nhưng sàn giao dịch Blockchain không sử dụng bất cứ một đồng tiền nào được quản lý bởi chính phủ các nước trên thế giới như: đồng đô-la Mỹ, đồng Bảng Anh, đồng Yên Nhật… mà lại sử dụng một đồng tiền riêng của nó. Trong đó, phổ biến nhất là đồng Bitcoin và Ethereum. Tuy nhiên, 2 đồng tiền đó cũng như các đồng khác được sinh ra bằng công nghệ Blockchain, không được coi là một loại tiền tệ hợp pháp, do không có tính “giữ giá”.

Ethereum, cũng như Bitcoin, không được coi là 1 loại tiền tệ.

Ví dụ thế này:

Tôi là người bán hàng muốn bán một chiếc laptop với giá $4000. Tôi sẽ bán chiếc laptop đó cho bất kỳ ai trả đủ $4000 tiền mặt, sau đó tôi sẽ dùng số tiền đó nhập thêm 1 chiếc laptop mới để tiếp tục kinh doanh. Tuy nhiên, nếu một ai đó muốn mua chiếc laptop của tôi với giá 1 đồng Bitcoin (giả sử 1 BTC=$4000 ở thời điểm đó), tôi sẽ không bán. Bởi vì Bitcoin không có tính “giữ giá”. Nếu tôi chấp nhận bán chiếc laptop với giá 1 BTC, nhưng ngày hôm sau đó 1 BTC không còn giá trị quy đổi $4000 nữa, tôi sẽ không thể nhập thêm hàng về để bán tiếp.

Việc không thể “giữ giá” khiến giá trị đồng Bitcoin và các đồng tiền công nghệ Blockchain khác cứ biến động liên tục, cản trở các giao dịch. Vì vậy, những đồng tiền đó không được coi là một loại tiền tệ hợp pháp. Và sàn giao dịch Blockchain không tồn tại một loại tiền tệ hợp pháp, nên không thể coi là 1 sàn giao dịch hợp pháp được. Không một ngân hàng lớn nào trên thế giới chấp nhận giao dịch bằng Bitcoin hay Ethereum cả.

Ngoài ra, tính chất của Blockchain là có thể hoạt động mà không dựa vào bất kỳ hệ thống bên thứ ba trung gian nào. Như tôi đã nói ở phần giao dịch bất hợp pháp nhờ tính ẩn danh của nó: không có bên thứ ba quản lý chưa hẳn là điều tốt.

Ví dụ: khi bạn vô tình mất hoặc bị kẻ gian đánh cắp thẻ ngân hàng, bạn hoàn toàn có thể gọi lên tổng đài để nhờ trợ giúp như khóa thẻ khẩn cấp, thay đổi mã PIN… Nếu không có bên thứ ba như ngân hàng can thiệp, có thể bạn đã mất tất cả.

Mặt khác, hiệu suất của blockchain là cực kỳ kém, do cách ghi chép, mã hóa dữ liệu quá phức tạp, tốn điện năng.

Hiện nay, VISA có hiệu suất là 56.000 giao dịch/giây, nhưng của hệ thống Bitcoin chỉ là 7 giao dịch/giây. Đây là 1 con số quá thấp, không thể đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng của hàng triệu người trên thế giới.

Tóm lại, từ những nhược điểm cực lớn này thì Blockchain không thể được ứng dụng để trở thành một hình thức thanh toán, chuyển tiền hiệu quả.

2. Chuyển tiền liên quốc gia không kiểm soát

Hiện tại để chuyển tiền xuyên quốc gia, các ngân hàng sử dụng hệ thống SWIFTCODE, còn người dân bình thường có thể dùng những ví điện tử online như Paypal, Skill, Stripe và Western Union.

Hệ thống blockchain cho phép chuyển tiền liên quốc gia miễn phí, ẩn danh và không bị kiểm soát bởi bất kỳ ngân hàng hay cơ quan chính phủ nào. Điều này nghe có vẻ hay, tuy nhiên nếu có vấn đề xảy ra sẽ không ai giúp bạn giải quyết cả.

Ví dụ: tôi có một anh bạn người Canada bị hacker trộm lấy tài khoản ngân hàng. Hacker này dùng quyền điều khiển tài khoản để yêu cầu ngân hàng chuyển tiền vào tài khoản của hắn ta ở tận Zimbabwe. Tuy nhiên ngay sau đó ngân hàng đã khoá tài khoản của anh bạn người Canada, bởi họ nhận thấy có điểm khả nghi trong giao dịch.

Chuyển tiền liên quốc gia là một hoạt động vĩ mô, một khi tiền đã rời khỏi túi bạn và đi tới một đất nước xa xôi nào đó, rất khó để lấy lại. Nếu không có ngân hàng và các cơ quan quản lý theo dõi và bảo vệ, khách hàng rất dễ gặp các trường hợp tấn công chiếm đoạt tài sản tinh vi.

Vì vậy, ưu điểm “chuyển tiền liên quốc gia không thông qua trung gian” này của blockchain thực sự không quá cần thiết, mà đôi khi lại còn là con dao hai lưỡi.

3. Hợp đồng thông minh

Hợp đồng thông minh là gì? Hợp đồng thông minh là một hợp đồng trước tiên được soạn bởi các luật sự và chuyên gia pháp lý, sau đó chuyển qua cho các lập trình viên soạn lại theo ngôn ngữ và phương thức lập trình. Một khi các bên hoàn tất các điều khoản được ghi, tiền hoặc các quy trước trong hợp đồng sẽ được thực hiện, chuyển giao. Hợp đồng thông minh được cho là có tính chính xác cao, tiết kiệm thời gian và hạn chế tối đa các vấn đề tranh cãi pháp lý.

Tuy nhiên, ứng dụng này không có gì quá đột phá. Thực chất đã tồn tại một ứng dụng tương tự, đó chính là Amazon Contract, nhưng công nghệ này không liên quan gì đến Blockchain cả.

Chưa kể, một trong số những ưu điểm của hợp đồng thông minh – không tranh cãi pháp lý – là điều hoàn toàn bất khả thi.

Về cơ bản, nội dung hợp đồng thông minh vẫn do các chuyên gia pháp lý soạn thảo, các lập trình viên chỉ có nhiệm vụ chuyển đổi sang ngôn ngữ lập trình mà thôi. Nếu các hợp đồng thông thường có thể xảy ra các tranh cãi pháp lý, thì hợp đồng thông minh cũng như vậy mà thôi.

Ví dụ: trong hợp đồng ghi rõ bên A phải giao cho bên B 1 tấn thép xây dựng. Tuy nhiên, khi thép được giao, bên B lại không đồng ý trả tiền vì “thép không đạt chất lượng”. Và dĩ nhiên để phân định đúng sai chỉ có toà án mới giải quyết được.

Nói tóm lại, sử dụng Blockchain để làm hợp đồng thông minh cũng không đem lại hiệu quả quá lớn.

4. Làm phần mềm quản lý “toàn vẹn dữ liệu”

Ứng dụng ưu việt nhất của Blockchain vẫn thường được nhắc tới chính là tạo ra những phần mềm quản lý tài chính, bệnh án, hồ sơ công dân… vô cùng hiệu quả và bảo mật. Trên thực tế, đã có rất nhiều hệ thống quản lý hồ sơ hiệu quả mà không cần đến công nghệ Blockchain.

Ví dụ: nếu ở Mỹ, mỗi người sẽ đều được cấp cho 1 mã số Social ID. Khi tra cứu trên máy tính, cơ quan chính phủ có thể biết được tất cả thông tin cần thiết về một ai đó, như tên trường tiểu học, tiền án tiền sự phạm tội, học phí Đại học còn nợ hoặc người đó đã nhổ răng bao nhiêu lần, .v.v….

Áp dụng công nghệ Blockchain chẳng giúp cải thiện các phần mềm quản lý đó hơn được bao nhiêu. Còn riêng về khoản “toàn vẹn dữ liệu”, đó hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng bảo mật của các cơ quan chính phủ. Thực tế thì rất hiếm khi xảy ra các vụ đột nhập đánh cắp dữ liệu người dùng từ phần mềm quản lý hồ sơ trong các cơ quan chính phủ. Nó chỉ thường xuyên xảy ra trên phim ảnh và bằng bàn tay của những hacker thiên tài mà thôi.

Công nghệ blockchain đang làm tiêu tốn điện năng toàn cầu

Như đã nói, chi phí điện năng bỏ ra để “đào Bitcoin” là vào khoảng $4500/BTC/người. Với số tiền điện lớn đến như vậy, chúng ta có thể mường tược được mức độ hao tổn điện năng để đào được 1 Bitcoin là lớn đến mức nào. Theo nguyên cứu, đào một lượng Bitcoin có giá bằng $1, tiêu tốn điện năng gấp 3 lần việc đào được lượng vàng trị giá $1.

Blockchain đang làm tiêu tốn điện năng toàn cầu.

Nhân con số đó với hàng triệu đồng Bitcoin đang tồn tại, chúng ta sẽ ra một con số điện năng lớn khủng khiếp. Đan Mạch, đất nước đầu tiên ở châu Âu không dùng tiền mặt mà chỉ cà thẻ, là một đất nước hàng đầu về phát triển và sử dụng các công nghệ tân tiến. Vậy mà tổng lượng điện năng tất cả người dân Đan Mạch sử dụng trong suốt 1 năm cũng không thể bằng được năng lượng đào Bitcoin trong vòng vài tháng.

Có thể thấy, những ưu điểm không quá lớn lao của Bitcoin nói riêng và Blockchain nói chung không đủ để khỏa lấp những khuyết điểm của nó, nhất là sự hao tổn năng lượng khủng khiếp trên quy mô toàn cầu như vậy.

Kết luận

Trên đây, tôi đã giới thiệu cho các bạn về cách hoạt động của Blockchain, về những ứng dụng tiêu cực của nó hiện nay, cũng như tính khả thi của những ứng dụng khác trong tương lai. Thực tế mà nói Blockchain không phải là một đột phá công nghệ quá lớn lao, có thể thay đổi cách thế giới này vận hành như nhiều người vẫn nghĩ. Cho đến hiện nay người ta vẫn chưa tìm ra các hiệu quả để sử dụng nó.

Tôi khẳng định: cơ bản thì Blockchain không xấu. Nhưng hiện tại nó chỉ được sử dụng với mục đích dẫn dụ, lừa đảo những người kiếm hiểu biết về công nghệ và thích thú làm giàu từ tiền ảo. Còn việc áp dụng Blockchain vào các hoạt động khác tử tế hơn thì vẫn còn chưa khả thi, chưa có triển vọng. Tốt nhất là các bạn nên tránh tiếp xúc với những khái niệm như Blockchain, Bitcoin và tiền ảo để tránh bị kẻ xấu lợi dụng, tiền mất tật mang.