Bitrate là gì? Bitrate trong âm thanh, video bao nhiêu là đẹp nhất?

Nếu bạn từng xem video trên youtube hoặc nghe nhạc trên trình duyệt web thì chắc hẳn đã từng gặp các tùy chọn như 128kpbs hoặc 320kpbs hoặc nhiều hơn để trình phát video hoặc nhạc trên youtube. Các thông số chính là Bitrate, hãy cùng Mona Media tìm hiểu Bitrate là gì và nó có ảnh hưởng thế nào đến các lĩnh vực âm thanh, hình ảnh, video nhé.

Bitrate là gì?

Theo định nghĩa chuyên ngành, bitrate được hiểu là một từ được ghép từ từ bit (đơn vị tính dữ liệu) và rate (tỷ lệ) là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ khối lượng dữ liệu được truyền đi trong một khoảng thời gian nhất định. Có nhiều đơn vị được sử dụng để đo lường bitrate: nếu như xem các đoạn video trên Youtube, đơn vị đo lường sẽ là kpbs (kilobit/s) hoặc còn có một đơn vị khác được dùng để đo lường là mpbs ( Megabite/s). Tuy nhiên, cho dù bạn có sử dụng đơn vị đo lường nào đi chăng nữa, thì chất lượng của âm thanh, hình ảnh sẽ luôn tỷ lệ thuận với số bitrate. Điều này đồng nghĩa là số bitrate càng cao thì chất lượng âm thanh, hình ảnh càng sắc nét.

Thuật ngữ bitrate trong các lĩnh vực định nghĩa như thế nào?

Lĩnh vực âm thanh

Trong âm thanh, bitrate có nghĩa là kilobit mỗi giây. Chẳng hạn bài hát bạn mua trên iTunes là 256 kilobit mỗi giây, tức là có 256 kilobits dữ liệu được lưu trữ trong mỗi giây của bài hát. Tốc độ bit của một bản nhạc càng cao, đồng nghĩa nó sẽ càng chiếm nhiều không gian trên máy tính của bạn. Trên thực tế, một đĩa CD âm thanh thực sự sẽ chiếm khá nhiều dung lượng, đó là lý do tại sao bitrate trở nên phổ biến để nén các tệp đó xuống để có thể phù hợp hơn trên ổ cứng (hoặc iPod, Dropbox, hoặc bất cứ thứ gì). Cũng từ đây những tranh luận về âm thanh “lossless” và “lossy” bắt đầu xuất hiện. Hiện nay có hai loại mã hóa tốc độ bit là CBR (Constant Bit Rate) và VBR (Variable Bit Rate).

Một số tốc độ Bitrate audio được sử dụng trong định dạng MP3 bao gồm:

• 32 kbit/s – đây là tốc độ rất thấp chỉ chấp nhận được đối với lời nói.
• 96 kbit/s – thường sử dụng cho lời nói, phát trực tuyến hoặc phát luồng có chất lượng thấp.
• 128 or 160 kbit/s – chất lương tốc độ bitrate ở tầm trung.
• 192 kbit/s – tốc độ bittrate cho chất lượng trung bình.
• 256 kbit/s – một tốc độ bitrate chất lượng cao được sử dụng khá phổ biến.
• 320 kbit/s – tốc độ bitrate cao nhất được hỗ trợ bởi tiêu chuẩn MP3.

Lĩnh vực video

Trong lĩnh vực video, bitrate là phép đo lượng dữ liệu được dùng để mã hóa một giây của video; Chính vì thế phép đo bitrate luôn liên quan đến giây, như megabits trên giây (mbps), hay kilobits mỗi giây (kbps),…Tốc độ bit cao hơn sẽ hỗ trợ cải thiện chất lượng của video với chi phí tăng kích thước tệp. Nó hoạt động tỷ lệ thuận với độ phân giải hình ảnh. Độ phân giải của video càng cao thì tốc độ bit của bạn càng cao. Nói một cách dễ hiểu, nếu bạn có tốc độ bit 5Mb/s và độ phân giải 1920 x 1080 thì hình ảnh sẽ được nén ít hơn so với sự kết hợp của độ phân giải 5Mb/s và 4K. Video độ phân giải cao và tốc độ khung hình cao cần số bitrate cao hơn để có thể duy trì chất lượng của nó.

Nắm được tất cả những điều này, có thể thấy rõ tại sao Full HD ở tốc độ 5Mb/s lại là một tiêu chuẩn được thiết lập cho các video internet như vậy. Nó không chỉ hiển thị độ phân giải một cách ổn định mà nó còn giúp những người có kết nối internet chậm có thể truy cập, đồng thời giữ cho máy chủ và phí băng thông ở mức tối thiểu.

Dưới đây là một số tốc độ bitrate được sử dụng cho video:

• 16 kbit/s: đây là tốc độ bitrate cho chất lượng thấp nhất thường có trên điện thoại hình.
• 128-384 kbit/s: chất lượng của các hội nghị truyền hình hướng doanh nghiệp sử dụng cách nén video
• 400 kbit/s: chất lượng tương đương với video 240p trên youtube
• 750 kbit/s: chất lượng tương đương với video 360p trên youtube.
• 1 Mkbit/s: chất lượng tương đương với video 480p trên youtube.
• 1.5 Mkbit/s: chất lượng của VCD.
• 2.5 Mkbit/s: tương đương với chất lượng của video 720p trên youtube.
• 3.8 Mkbit/s: chất lượng tương đương video 720p (chế độ 60fps).
• 4.5 Mbit/s: chất lượng tương đương video YouTube 1080p (sử dụng H.264).
• 6.8 Mbit/s: chất lượng tương đương video YouTube 1080p (ở chế độ 60 fps).
• 9.8 Mbit/s: chất lượng của DVD HD (nén MPEG2).

Trong ổ cứng và SSD

Bitrate có vai trò quyết định đến tốc độ đọc và ghi của các ổ đĩa. Vì vậy, nó ảnh hưởng rất lớn đến tốc độ mở/lưu file hay các chương trình và các game nặng. Các ổ cứng thông thường đều có cùng tốc độ đọc/ghi, vì thế yếu tố tạo nên sự khác biệt đến từ tốc độ vòng quay RPM: 5.400, 7.200 hay 10.000. Tuy nhiên, ổ SSD lại không dựa vào tốc độ RPM để  xác định tốc độ đọc/ghi mà sử dụng chip điều khiển cho những tác vụ này.

Khoảng 500 Mbps và tốc độ ghi ở mức tầm 200 Mbps là tốc độ đọc vào của các SSD tầm trung. Do đó trung bình với các SSD tầm trung tầm 2 triệu đồng nó sẽ có mức đọc/ghi ở tối thiểu 200Mbps đến tối đa 500Mbps. Đây là con số gợi ý khi các bạn chọn mua các loại SSD tầm trung này.

Lĩnh vực hình ảnh

Bitrate trong lĩnh vực hình ảnh là tổng số dữ liệu được ghi lại trong mỗi giây mà camera thu được. Số bitrate, chất lượng hình ảnh và dung lượng bộ nhớ sẽ tỷ lệ thuận với nhau. Số bitrate càng cao thì chất lượng hình ảnh cho ra sẽ tốt, tuy nhiên kéo theo đó là dung lượng bộ nhớ cũng sẽ tăng. Muốn tăng chất lượng của hình ảnh, có thể xử lý bằng cách tăng số bitrate lên không? Câu trả lời là không, bạn hãy ghi nhớ rằng, nếu chất lượng file ảnh gốc đã thấp sẵn, cho dù bạn có tăng thêm bao nhiêu bitrate thì đều sẽ không cứu vớt được chất lượng của hình ảnh.

Mối quan hệ giữa bitrate và độ phân giải trong hình ảnh, video

Bitrate và độ phân giải là hai khái niệm khác nhau hoàn toàn. Có lẽ bạn đã bắt gặp nhiều dòng máy ảnh có cùng độ phân giải Full HD hoặc có hỗ trợ quay video Full HD. Tuy vậy khi xuất file thì sẽ cho ra các chất lượng hình ảnh khác nhau.

Chẳng hạn dòng máy của Panasonic quay Full HD với bitrate là 15Mbps, trong khi đó dòng máy của Sony cũng có khả năng hỗ trợ quay Full HD tuy nhiên bitrate lên đến 24Mbps. Trong trường hợp các thông số còn lại tương tự nhau, thì chắc chắn, chất lượng hình ảnh của dòng máy Sony sẽ vượt trội hơn hẳn dòng máy của Panasonic.

Do đó, khi đi mua sắm bạn không nên chỉ quan tâm đến độ phân giải. Mà thay vào đó hãy quan tâm đến cả số bitrate của thiết bị. Hãy chọn mua các thiết bị có bitrate càng cao càng tốt nhé.

Khi livestream trên Youtube đặt bitrate bao nhiêu là hợp lý?

Cho dù có nhiều hay ít người xem thì mã luồng của bạn cũng sẽ được Youtube tự động chuyển đổi. Hay hiểu một cách đơn giản người xem có thể tùy chọn chất lượng hình ảnh từ 360p cho đến chất lượng cao nhất mà bạn đang phát. Chính vì thế, khi phát live stream youtube, bạn hãy phát hình ảnh ở chất lượng cao nhất có thể. Từ đó, người xem sẽ có thể tùy ý lựa chọn chất lượng hình ảnh như họ mong muốn.

Dưới đây là một số Bitrate được đề xuất bởi YouTube (Kbps)

• 1080p 60FPS – 4.500-9.000Kbps
• 1080p 30FPS – 3.000-6.000Kbps
• 720p 60FPS – 2.250-6.000Kbps
• 720p 30FPS – 1.500-4.000Kbps
• 480p 60FPS – 500-2.000Kbps

Ngoài ra, trong quá trình phát live stream youtube, bạn có thể sẽ gặp phải một số lỗi như: lag, đứt hình hoặc bị giật,… Vấn đề này có thể xảy ra do tốc độ kết nối không tương thích với việc mã hóa video. Lúc này bạn cần chú ý cắt giảm một số yếu tố dưới đây khi gặp phải các lỗi trên:

• Độ phân giải (Resolution)
• Giảm độ phân giải của video.
• Tỷ lệ khung hình (Frame rate)

Để bitrate bao nhiêu là đẹp?

Trong từng trường hợp thực tế chúng ta sẽ có những mức bitrate cho phù hợp:

• Đối với các tệp âm thanh, bitrate phổ biến nhất hiện nay là 320kpbs, nếu như bạn muốn nghe âm thanh với chất lượng cao hơn, có thể chọn ở mức Lossless.
• Đối với các video: 720p là mức bitrate tối thiểu để video có được chất lượng hình ảnh tốt, ngoài ra bạn cũng có thể tăng độ phân giải lên 1080p hoặc 4k nếu như cấu hình, màn hình của thiết bị đủ để hiển thị. Như vậy, bạn sẽ có trải nghiệm tốt hơn khi xem.
• Đối với các tệp hình ảnh: Bạn cần dựa vào kích thước của từng hình ảnh để có được mức bitrate phù hợp. Chẳng hạn với ảnh có kích thước: 3120×3027 bitrate sẽ là  6.75MB, 720×960 (43.0Kb), 2048×2048 (983kb), 5472×3648 (5.26Mb),…

Mona Media hy vọng rằng qua những kiến thức mà chúng tôi chia sẻ ở trên đã giúp các bạn đã hiểu Bitrate là gì và từ đó đưa ra lựa chọn đúng đắn nhất, phù hợp với nhu cầu của mình.