Virus máy tính là gì? Các loại virus thường gặp và cách phòng tránh

Bất cứ ai khi sử dụng máy tính đều rất sợ và tránh cho máy tính của mình bị nhiễm virus. Virus máy tính phát triển theo cấp số nhân qua hàng chục năm nay và không có dấu hiệu ngừng lại, thậm chí là không ngừng biến đổi. Cùng với sự phát triển của công nghệ, virus máy tính cũng phát triển mạnh mẽ hơn, chúng thâm nhập vào máy tính và phá hủy các tài nguyên máy tính như dữ liệu, ổ cứng… Để hiểu virus máy tính là gì? Các loại phần mềm virus nguy hiểm thường gặp cũng như cách phòng chống các loại virus máy tính như thế nào? Bạn hãy tìm hiểu ngay qua bài viết chia sẻ dưới đây của Mona Media!

Virus máy tính là gì?

Virus máy tính được hiểu là những đoạn mã chương trình được các tổ chức hay cá nhân nào đó tạo ra để xâm nhập vào máy tính của bạn nhằm mục đích lấy cắp các thông tin, xóa các dữ liệu, lấy trộm thông tin quốc gia, gửi email dọa dẫm, nặc danh, trộm tiền ngân hàng…

Virus máy tính rất chuyên nghiệp, chúng có khả năng tự sao chép chính nó từ những vật chủ lây nhiễm này sang vật chủ lây nhiễm khác. Vật mang virus có thể là các văn bản, các tệp chương trình, bộ nhớ,… Khi máy tính bị nhiễm virus, các phần mềm độc hại xâm nhập đến các phần của máy tính khiến cho máy tính của bạn hoạt động chậm hơn, từ đó làm hỏng hoặc mất các file dữ liệu, làm hỏng hoặc lỗi hệ thống.

Ban đầu, virus từng được viết ra với mục đích là để thử nghiệm nhằm ngăn chặn kẻ thù truy cập dữ liệu hoặc lấy cắp các dữ liệu của đối phương vì mục tiêu quốc gia. Tuy nhiên, càng ngày thì virus lại càng trở thành thứ nguy hiểm bị rất nhiều kẻ xấu lợi dụng, trục lợi để phục tùng những mục đích cá nhân của mình mà chủ yếu là về mặt tài sản. Hệ điều hành nhiễm virus nhiều nhất phải kể đến Windows – đứng đầu danh sách các hệ điều hành nhiễm virus vì có nhiều lỗ hổng, tường lửa hoạt động không hiệu quả nên dễ dẫn đến việc khách hàng bị đánh cắp thông tin mà không hề hay biết.

Cách nhận biết máy tính bạn đang bị nhiễm virus

Khi sử dụng máy tính, không một ai mong muốn máy tính của của bản thân bị nhiễm virus. Tuy nhiên, trong những trường hợp chủ quan bạn đã bấm nhầm vào đường link bị nhiễm virus mà không biết. Vậy biểu hiện máy tính nhiễm virus là gì? Hãy tham khảo một số dấu hiệu dưới đây:

• Máy tính của bạn chạy chậm một cách bất thường, quá trình hoạt động diễn ra không ổn định;
• Cửa số máy tính thường xuất hiện thông báo giả bất thường;
• Màn hình máy tính thường xuyên bị lỗi trong thời gian ngắn như xuất hiện màn hình xanh (trường hợp này bạn cần đem máy đi kiểm tra ngay);
• Ổ cứng bạn có những hoạt động đáng ngờ dù bạn không tác động đến;
• Dung lượng của máy tính bị đầy bất thường dù trong thời gian gần đây bạn không cài đặt các ứng dụng mới;
• Trang mạng xã hội của bạn xuất hiện những bài viết lạ hay tin nhắn tự động gửi đi.

Những tác hại nguy hiểm của virus máy tính

Công nghệ hiện nay ngày càng phát triển giúp chúng ta có thể phòng chống việc bị virus máy tính nguy hiểm tấn công. Tuy nhiên, việc công nghệ 4.0 phát triển thì độ tinh vi của phần mềm virus cũng ngày càng nguy hiểm và được nâng cấp theo, cũng như trong quá trình sử dụng bạn bất cẩn nhấp vào một đường link lạ cũng có thể dẫn đến bị nhiễm virus.

Khi máy tính của bạn bị nhiễm phần mềm virus nó không đơn thuần chỉ gây ra những khó chịu cho bạn trong quá trình sử dụng. Mà virus máy tính còn làm hỏng hóc những phần cứng, gây phá hủy những dữ liệu quan trọng, phá hủy hệ thống máy tính ngoài ra chúng còn có thể đánh cắp các dữ liệu này rồi mã hóa thông tin để tống tiền. Đây là những nguy hiểm mà hiện nay không chỉ những người dùng người cá nhân bị dính phải mà còn có những doanh nghiệp đang gặp vấn đề nhiễm virus gây ra rất nhiều thiệt hại nguy hiểm.

Virus máy tính tấn công hệ thống như thế nào?

Hiểu được cách thức hoạt động của máy tính bạn sẽ dễ dàng hiểu được những phương thức tấn công vào máy tính của phần mềm virus.

Hiện nay để máy tính có thể hoạt động, nhà sản xuất đã thiết kế chúng ở dạng mã máy với một trình tự giúp thực thi được công việc một cách hợp lý nhất một công việc nào đó. Mã máy với các dãy số nhị phân và chúng cũng sẽ được lập trình để thực hiện những công việc được xác định lặp đi lặp lại vô số lần, để có thể tổ chức thành một module riêng hay còn được gọi là “trình con”, trong ngôn ngữ lập trình thì chúng được gọi là routine hay subroutine. Để thực hiện một công việc được ấn định cho routine đó thì trình đang chạy sẽ thực hiện lệnh call của routine nhằm thực thi lệnh. 

Lệnh call sẽ có tham số là địa chỉ nằm trong bộ nhớ, khi lệnh call được thực thi thì địa chỉ này sẽ được chuyển vào con trỏ lệnh của CPU và routine đó sẽ được trao quyền chạy. Routine sẽ có cấu trúc gồm nơi bắt đầu là điểm vào (entry) và điểm ra (exit) là sẽ nơi trả lại khiển cho trình calller hay còn được gọi là trình gọi sau khi công việc được hoàn tất.

Virus máy tính cũng sẽ được viết dưới dạng 1 routine, chúng sẽ thực hiện công việc điều chỉnh tham số địa chỉ của một số lệnh gọi (call) trỏ đến địa chỉ của nó. Sau khi kết thúc virus thì điều khiển sẽ được chuyển đến routine được gọi của trình. Những gì virus làm thì chỉ gói gọn trong các dãy mã lệnh của virus, trong tùy thuộc vào trình độ của người viết virus máy tính mà kỹ năng sao lây nhiễm của virus sẽ nguy hiểm nhiều hay ít.

Xem thêm: Tấn công phát tán Malware là hình thức tấn công nào?

5 Loại virus máy tính phổ biến thường gặp

Virus Hijacker

Bạn có thể nhận biết virus Hijacker khi gặp phải hiện tượng xuất hiện rất nhiều dạng trang web khác nhau khi thực hiện một thao tác tìm kiếm bất kỳ trên trình duyệt của mình.

Virus Hijacker mọi người rất thường gặp phải bởi vì nó thường bị ẩn bên trong những file dữ liệu được người dùng tải xuống dưới dạng miễn phí.

Virus Multipartite

Thường thì hầu hết các loại virus máy tính sẽ chỉ thực hiện quá trình lây lan của mình qua một vài phương thức nhất định nhưng đối với dòng virus đa phần này sẽ khác hoàn toàn bởi chúng có thể thực hiện việc lây lan trên nhiều các thức khác nhau và rất khó xử lý mỗi khi gặp phải.

Hầu hết mọi hoạt động của Virus Multipartite sẽ phụ thuộc vào hệ điều hành mà người dùng đang sử dụng, do đó tính đến thời điểm hiện tại thì việc xử lý loại virus này cũng đang là điều mà rất nhiều người đang tìm tòi, thực nghiệm để tìm ra cách giải quyết.

Virus Scripting

Virus Scripting thường xuất hiện tại các chương trình được sử dụng nhằm hiển thị một trong các web bất kỳ mà người dùng sử dụng. Tất cả các vị trí hiển thị như: video, hình ảnh, bố cục của trang web xấu đều có thể chứa virus này nếu như bạn lỡ vô tình vào phải.

Để khắc phục được điều này thì người dùng sẽ cần phải xem xét kỹ và chọn lọc các website mà mình tham gia vào để đảm bảo được tính an toàn cho máy tính của bạn. Và để an toàn và chắc chắn hơn thì người dùng nên sử dụng một số phần mềm diệt virus nâng cao hiện nay. Bởi các chương trình này hầu hết đều đã được tích hợp các tính năng phát hiện và xử lý nhanh chóng virus.

Virus File Infector

Để có thể tồn tại trên hệ thống, kẻ xấu đã sử dụng loại virus này để đưa mã độc vào các tệp quan trọng chạy hệ điều hành hoặc các chương trình quan trọng. Khi mà hệ thống được khởi động hoặc chương trình chạy, virus đã được kích hoạt nhằm tấn công các tệp và đánh cắp chúng, chuyển qua máy chủ của kẻ xấu.

Virus bộ nhớ

Virus bộ nhớ là dạng virus rất khó để khắc phục. Nếu như vô tình gặp phải loại virus này thì khả năng khắc phục sẽ rất khó và nếu có khắc phục được đi chăng nữa thì cũng ảnh hưởng tương đối lớn đến dữ liệu. Bởi tính chất của virus bộ nhớ thường là nhằm phá hoại dữ liệu và chúng có khả năng tự nhúng vào bộ nhớ của máy tính và hoạt động tại đó.

Tất cả dữ liệu sẽ dần dần bị ăn mòn và ngày càng khiến cho không gian của máy tính của bạn trở nên hạn hẹp, ảnh hưởng lớn đến các hoạt động trên máy tính khi bạn sử dụng.

Một số cách phòng chống virus máy tính hiệu quả

Cài đặt phần mềm chống virus máy tính

Một cách làm phổ biến nhất và cũng đơn giản nhất nhằm phòng chống lại virus máy tính đó là cài đặt phần mềm diệt virus. Bằng những thao tác đơn giản mà bạn không mất quá nhiều thời gian của người dùng nhưng lợi ích từ phần mềm này mang lại rất lớn, giúp bạn có thể bảo mật máy tính cũng như thông tin cá nhân của mình được hiệu quả hơn. Tuy nhiên, một chương trình chống virus không thể chống được tất cả các virus khác với các loại có trong cơ sở dữ liệu hiện thời của nó nên người sử dụng cần phải cập nhật thường xuyên các dữ liệu của chương trình chống virus để chúng hoạt động một cách tốt nhất.

“Đóng băng” hệ thống

Khi thực hiện “đóng băng” hệ thống, máy tính của người sử dụng sẽ được giữ nguyên hiện trạng, hạn chế các thay đổi giúp cho máy tính của bạn khó bị nhiễm virus hơn. Và nếu như có bị nhiễm thì chúng sẽ bị xóa ngay khi khởi động lại máy tính.

Tạo nên các nguyên tắc sử dụng

Phương pháp này được xem là hiệu quả nhất để phòng chống virus xâm nhập vào máy tính, bạn cần phải luôn quét virus trước khi dùng các thiết bị lưu trữ di động hoặc chỉ copy các phần mềm từ các nguồn tin cậy… tránh xa các nguồn lây lan virus nguy hiểm.

Sao lưu dữ liệu

Mặc dù bạn đã áp dụng tất cả các phương pháp để phòng tránh thì có thể máy bạn vẫn có thể bị nhiễm virus máy tính và dữ liệu của bạn dễ dàng bị phá hủy trong bất cứ lúc nào. Vì vậy, hãy tập cho mình một thói quen tốt đó là luôn phải sao lưu các dữ liệu quan trọng của mình sang một nơi khác để đảm bảo an toàn và dễ dàng phục hồi trong bất cứ trường hợp nào.

Virus máy tính rất nguy hiểm, nó có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho bạn nếu như chúng xâm nhập được vào hệ thống. Do đó việc hiểu về virus máy tính là gì? các loại phần mềm virus nguy hiểm cũng như cách phòng tránh virus hiệu quả sẽ giúp bạn sử dụng máy tính được an toàn, bảo mật hơn. Hy vọng qua những thông tin chia sẻ trên sẽ hữu ích và giúp bạn phòng tránh virus máy tính hiệu quả!

>>> Xem thêm:

• Cách kiểm tra link virus – kiểm tra liên kết có an toàn hay không?
• Spyware là gì? Spyware xâm nhập vào hệ thống như thế nào?
• Những cách phòng tránh máy tính bị Trojan xâm nhập